Erzurum, rus işgalinden nasıl kurtuldu?

Erzurum, Türkiye'nin doğusunda stratejik bir konuma sahip olan tarihi bir şehir olup, 1916 yılı itibarıyla Rus İmparatorluğu tarafından işgal edilmiştir. Bu işgal, I. Dünya Savaşı'nın seyrini etkileyen önemli olaylardan biri olmuştur. Ancak, Erzurum'un kurtuluşu, Milli Mücadele döneminin önemli bir parçasını oluşturmakla kalmamış, aynı zamanda Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinde de sembolik bir anlam kazanmıştır. Bu makalede, Erzurum'un Rus işgalinden kurtuluş süreci detaylı bir şekilde ele alınacaktır.

1914 yılında başlayan I. Dünya Savaşı'nın hemen ardından, Rusya, Doğu Anadolu'daki Türk topraklarını ele geçirmek için saldırılar düzenlemeye başlamıştır. Erzurum, bu saldırıların önemli hedeflerinden biri olmuştur. 1916 yılında, Rus ordusu Erzurum'u işgal ederek şehirde önemli bir kontrol sağlamıştır. Bu işgal sürecinde, Türk milleti çeşitli direniş hareketleri başlatmış, özellikle yerel milis güçleri ve halk, işgale karşı koymaya çalışmıştır. Bu direnişler, şehrin savunulmasında önemli bir rol oynamış, ancak Rusların askeri üstünlüğü nedeniyle başlangıçta pek başarılı olamamıştır.

Erzurum'un kurtuluşunda en önemli dönüm noktalarından biri, 23 Temmuz - 7 Ağustos 1919 tarihleri arasında gerçekleştirilen Erzurum Kongresi'dir. Bu kongre, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin temel taşlarını atmış, ulusal birlik ve beraberlik için önemli bir adım olmuştur. Kongrede, milli sınırlar içinde vatanın bütünlüğü, bağımsızlık ve egemenlik ilkeleri benimsenmiş, bu ilkeler doğrultusunda halkın örgütlenmesi için çağrılar yapılmıştır. Bu toplantı, aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerinin atıldığı bir platform olmuştur.

1919 yılının sonlarına doğru, Türk ordusunun yeniden örgütlenmesi ve güçlenmesiyle, Erzurum'un kurtuluşu için somut adımlar atılmaya başlanmıştır. Mustafa Kemal Atatürk'ün liderliğinde, Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde yürütülen kurtuluş mücadel eleri, Erzurum'un düşman işgalinden kurtarılmasına zemin hazırlamıştır.25 Ekim 1920 tarihinde, Türk ordusu tarafından başlatılan Taşköprü Taarruzu, Erzurum'un kurtuluşunu hızlandıran önemli bir harekât olmuştur. Türk askerlerinin cesareti ve kararlılığı, şehirdeki Rus işgaline son vermiştir.

Erzurum'un kurtuluşu, sadece yerel bir başarı değil, aynı zamanda Türkiye'nin bağımsızlık mücadelesinin simgelerinden biri haline gelmiştir. 16 Mart 1921'de gerçekleştirilen kurtuluş, Türk milletinin azim ve kararlılığını göstermiştir. Bu olay, aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna giden yolda önemli bir kilometre taşı olmuştur. Erzurum, günümüzde de bu tarihi sürecin anısını yaşatmakta ve milli değerlerin hatırlanmasında önemli bir rol oynamaktadır.