Amasya Tamimi Maddeleri ve Sonuçları
23 Temmuz 2024

Amasya Tamimi Maddeleri ve Sonuçları

Amasya Tamimi

Amasya Tamimi, tam bağımsız ve ulusal egemenliğe dayanan yeni Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerini oluşturan ilk belge olması nedeniyle Türkiye Cumhuriyeti açısından büyük öneme sahiptir. 21 Haziran 1919 tarihinde Amasya'da Saraydüzü Kışlası'nda Mustafa Kemal Paşa önderliğinde Amasya Tamimi görüşmeleri başladı. 22 Haziran sabahına kadar devam eden bu görüşmelerde çok önemli kararlar alındı.

Amasya Tamimi'nin Önemi ve Niteliği

Bir ihtilal bildirisi niteliği taşıyan Amasya Tamimi'nde ilk kez ulusal egemenlikten bahsedilmiştir. İstanbul Hükümeti'nin düşmanlar tarafından esir alındığı belirtilerek, İstanbul Hükümeti hiçe sayılmıştır. Milleti yine milletin azim ve kararının kurtaracağı vurgulanarak Kurtuluş Savaşı'nın amacı ve yöntemi hakkında açıklamalar yapılmıştır.

Amasya Tamimi'nde Alınan Kararlar

  • Vatanın bütünlüğü ve milletin bağımsızlığı tehlikededir.
  • İstanbul Hükümeti'nin eli kolu bağlanmıştır ve aldığı sorumluluğun gereğini yerine getirememektedir.
  • Milletin bağımsızlığını, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.
  • Milletin içinde bulunduğu durumu gür sesle tüm cihana duyuracak ve her türlü baskıdan uzak bir heyetin varlığı zaruridir.
  • Anadolu'nun en güvenli yeri olan Sivas'ta hemen bir kongre kurulmalıdır.
  • Sivas Kongresi için tüm illerin her sancağından herkes tarafından güven kazanmış üç temsilcinin hemen yola çıkması gerekmektedir.
  • Her ihtimale karşı bu sır olarak kalmalı ve gelecek temsilciler yolda gelirken kendilerini tanıtmadan bölgeye intikal etmelidirler.
  • Doğu illeri adına da Erzurum'da bir kongre toplanacaktır.

Mustafa Kemal, kendisinin hazırladığı Amasya Tamimi'ni 9. Ordu Müfettişi sıfatıyla imzalamıştır. Bu bildiri 15. Kolordu Komutanı Kazım Karabekir'e ve Cemal Paşa'ya da sunulmuş ve onların da onayını aldıktan sonra, bildiri 22 Haziran 1919'da tüm ülke mülki amir ve askeri komutanlara telgrafla Abdurrahman Rahmi Efendi tarafından ulaştırılmıştır.

Nutuk'ta ifade edilir ki, aslında bu taslak dört madde olarak dikte edilmiştir. Bu taslak metninin sonunda, Mustafa Kemal'in, Kazım Karabekir'in, metnin tebliğ işlerinden sorumlu Hüsrev Bey'in, yaver Muzaffer Bey'in ve Nutuk'ta adı geçmeyen bir sivil memurun imzaları vardır. Bu kişilerden başka imzalar da bulunmaktadır. Fakat bu imza sahiplerinin adları Nutuk'ta geçmemektedir. Amasya Tamimi'ndeki bu imzaların sahipleri İstiklal Savaşı'nı başlatan fakat Kurtuluş Savaşı sonrası Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası adı altında muhalif bir parti kurdukları için gözden düşen Rauf Orbay, Refet Bele ve Ali Fuat Paşa'dır.

Amasya Tamimi'nin Sonuçları

  • Türk İnkılabı'nın ihtilal aşaması başlamıştır.
  • Amasya Tamimi ile Kurtuluş Savaşı'nın amacı, yöntemi ve gerekçesi belirlenmiştir.
  • Amasya Tamimi'nde ilk kez egemenliğe dair bir yönetim tarzından bahsedilmiştir.
  • İstanbul Hükümeti ilk kez yok sayılmıştır.
  • Türk halkı hem İstanbul Hükümeti'ne hem de düşmana karşı mücadeleye çağrılmıştır.
  • Kurtarıcı olarak görülen padişah, manda ve himaye ve hilafet düşüncesinin yerini milliyetçilik almıştır.
  • Üstü kapalı olarak Heyet-i Temsiliye'nin oluşturulmasından bahsedilmiştir.
  • Direniş esasları ilk defa yazılı hale getirilmiştir.
  • Milletin bağımsızlığını ancak milletin azim ve kararının kurtarabileceği görüşüne varılmıştır.
  • İlk defa ulusal egemenlikten bahsedildiği için evrensel bir karar olmuştur.
  • Müdafaa-i Hukuki Cemiyetlerinin birleştirilmesi için Sivas'ta bir kongrenin kurulmasına karar verilmiştir.
  • Ordunun asla terhis edilmemesi ve Erzurum'a gelen delegelerin doğrudan Sivas'a katılması istenmiştir.
  • Amasya Tamimi ile Kurtuluş Savaşı resmen ilan edilmiştir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Eber

23 Temmuz 2024 Salı

Amasya Tamimi'nin ilan edildiği gece orada bulunanların hissettikleri nasıldı acaba? Özellikle vatanın bütünlüğü ve milletin bağımsızlığının tehlikede olduğunun vurgulandığı anlarda neler yaşandı? Tamim'in imzalanması sırasında Mustafa Kemal ve diğer komutanların duyguları nasıldı?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Eber, Amasya Tamimi'nin ilan edildiği gece orada bulunanların hissettikleri, kuşkusuz oldukça yoğun ve karmaşık olmuştur. Vatanın bütünlüğü ve milletin bağımsızlığının tehlikede olduğu vurgulandığında, derin bir endişe ve kararlılık duygusu hâkim olmuştur. Mustafa Kemal ve diğer komutanlar, tamim imzalanırken büyük bir sorumluluk ve tarihi bir görevin bilinciyle hareket etmişlerdir. Onlar, hem milletin geleceği için umut dolu hem de mevcut durumun ciddiyetinden dolayı kaygılı olabilirlerdi. Bu önemli an, hem bir dönüm noktası hem de bağımsızlık mücadelesinin kararlılıkla sürdürüleceğini simgeliyordu.

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Romanya Cephesi

Romanya Cephesi

İlginizi Çekebilir

Kanal Cephesi

Kanal Cephesi

Sivas Kongresi

Sivas Kongresi

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Reval Görüşmeleri ve Sonuçları

Reval Görüşmeleri ve Sonuçları

Kütahya Eskişehir Savaşı ve Sonuçları

Kütahya Eskişehir Savaşı ve Sonuçları

Kuvayi-milliye nedir?

Kuvayi-milliye nedir?

Ermeni Sorunu

Ermeni Sorunu

Çanakkale Cephesi

Çanakkale Cephesi

Güncel

Suriye Filistin Cephesi

Suriye Filistin Cephesi

Güncel

Halifeliğin Kaldırılması (3 Mart 1924)

Halifeliğin Kaldırılması (3 Mart 1924)

Güncel

Kurtuluş Savaşı Öncesi Durum

Kurtuluş Savaşı Öncesi Durum

Latin Harflerinin Kabulü

Latin Harflerinin Kabulü

Güney Cephesi Sonuçları

Güney Cephesi Sonuçları

İzmir İktisat Kongresi Kararları ve Maddeleri

İzmir İktisat Kongresi Kararları ve Maddeleri

Sevr Antlaşması Maddeleri ve Sonuçları

Sevr Antlaşması Maddeleri ve Sonuçları

Misakı Milli Sınırları ve Kabul Edilişi

Misakı Milli Sınırları ve Kabul Edilişi

Doğu Cephesi Sonuçları

Doğu Cephesi Sonuçları

Manda ve Himaye Nedir?

Manda ve Himaye Nedir?

Mondros Ateşkes Antlaşması Maddeleri ve Sonuçları

Mondros Ateşkes Antlaşması Maddeleri ve Sonuçları

Atatürkün Ankaraya Gelişi

Atatürkün Ankaraya Gelişi

İstanbulun Kurtuluşu

İstanbulun Kurtuluşu

Atatürkün Samsuna Çıkışı

Atatürkün Samsuna Çıkışı

Londra Antlaşması Maddeleri ve Sonuçları

Londra Antlaşması Maddeleri ve Sonuçları

Mudanya Ateşkes Antlaşması

Mudanya Ateşkes Antlaşması

Amiral Bristol Raporu Önemi ve Maddeleri

Amiral Bristol Raporu Önemi ve Maddeleri

Balkan Devletleri Listesi

Balkan Devletleri Listesi

1. Balkan Savaşı Sonuçları

1. Balkan Savaşı Sonuçları

Ermeni Meselesi Sebepleri ve Sonuçları

Ermeni Meselesi Sebepleri ve Sonuçları

İzmir'in İşgali

İzmir'in İşgali

Amasya Görüşmeleri Sonuçları ve Maddeleri

Amasya Görüşmeleri Sonuçları ve Maddeleri

Alaşehir Kongresi Kararları

Alaşehir Kongresi Kararları

Musul Sorunu Nedir ve Nasıl Sonuçlanmıştır?

Musul Sorunu Nedir ve Nasıl Sonuçlanmıştır?