Büyük Taaruz Nedir?

Büyük Taarruz, Kurtuluş Savaşı sırasında Yunan ordularına karşı başlatılan ve 26 Ağustos 1922 ile 18 Eylül 1922 tarihleri arasında süren bir bağımsızlık hareketidir.

Mustafa Kemal Atatürk tarafından yurt çapında organize edilip, düzenli bir ordu haline getirilen Türk güçleri, işgalci ülkelere karşı etkili bir mücadele sergilemiş ve bu güçler bir şekilde ülkeyi terk etmişlerdir. Ancak işgal ettiği topraklarda bağımsız Rum devleti kurma hayali güden Yunanlılar, terk etmemekte ısrar etmiş ve İzmir'i kuracakları devletin başkenti olarak ilan etmişlerdir. Bunun üzerine, Atatürk büyük bir risk alarak orduya Yunanlıların üzerine hareket emri verdi. Eğer Türk ordusu kaybederse Sevr Antlaşması hükümleri gereği Yunanlılar topraklarımıza ebediyen sahip olacaklardı. Bu sebeple, sonucun mutlak galibiyet olması gerekiyordu.

İlk olarak Ankara'ya doğru hareket etmekte olan Yunan ordusunun önünün kesilmesi gerekmekteydi. İki ordu 23 Ağustos 1921 tarihinde Sakarya Nehrinin doğusunda karşı karşıya geldi. Türk ordusu, Eskişehir ve Kütahya muharebelerinden yeni çıkmış yorgun ve donanımsız bir ordu olarak güç bakımından Yunan ordusunun çok gerisindeydi. Bunun bilincinde olan Atatürk, askerine; "Hattı Müdafaa yoktur. Sathı Müdafaa vardır. O satıh da bütün vatandır. Bu vatanın her toprağı kanla sulanmadıkça terk edilemez." emrini vererek herkesin kanının son damlasına kadar vatanı savunması gerektiği mesajını yaymıştır. Bu moralle Fevzi Çakmak Paşa'nın komutasındaki ordu, 20 gün süren savaşın ardından 5700'ü şehit olmak üzere yaklaşık 40,000 kişi zayiat vermesine rağmen Yunanlıları geri püskürtmeyi başarmıştır. Bu savaşın ardından Mustafa Kemal Paşa, Mareşal ve Gazi unvanını aldı.

Yunanlıları geri kaçırmayı başaran orduda takip edecek güç kalmamıştı. Bunun üzerine halktan son bir özveri istendi. Son bir atımlık güçleri kalmıştı. Türk halkı bütün varını ortaya koydu. 200,000 Yunan askerine karşı toplam 185,000 kişilik bir ordu toplandı. Geriye kalan subaylarca hızlı bir eğitimin ardından, hızla Yunan'ın peşine düşüldü. 26 Ağustos 1922 akşamı Mustafa Kemal, yanında Fevzi Çakmak ve İsmet İnönü paşalarla beraber, Afyon Kocatepe'deki yerini aldı ve sabah ezan sesiyle taarruz emrini verdi. 30 Ağustos 1922 tarihine kadar 4 gün süren çetin bir savaş yapıldı. Bu safhaya "Başkomutanlık Meydan Muharebesi" adı verildi. Savaşın sonunda Türk ordusu büyük bir zafer kazandı.

Mustafa Kemal ve fikir arkadaşları; ordunun İzmir'e doğru kaçan Yunan asker kalıntılarının peşine düşerek tamamen ortadan kaldırılması gerektiği kararı aldılar. Mustafa Kemal'in tarihi sözü olan; "Ordular, İlk Hedefiniz Akdeniz'dir, İleri!" ile ordu Yunan askerinin peşine düştü. 1 Eylül 1922 tarihinde başlayan büyük takip, 18 Eylül 1922 tarihinde Yunan askerinin Balıkesir-Erdek limanından ülkeyi tamamen terk etmesi ile son buldu. Türk ordusu, İzmir valiliği binasına tekrar Türk Bayrağı'nı çekti.

Bu zafer, Türk ordusunun isimsiz kahramanları tarafından 15 gün gibi bir zamanda 450 kilometre yolu yaya yürüyerek kazanılmış bir zaferdir. Atatürk'ün büyük zafer için dediği gibi; "Unutulmamalıdır ki genç Türkiye Cumhuriyeti'nin temelleri burada atıldı. Ebedi hayatı burada taçlandırıldı. Bu sahada akan Türk kanları, bu semada uçan şehit ruhları devletimiz ve cumhuriyetimizin ebedi muhafızlarıdır." Ruhları Şad Olsun.