Ankara Antlaşması Maddeleri ve Sonuçları
20 Temmuz 2024

Ankara Antlaşması Maddeleri ve Sonuçları

Ankara Antlaşması

Ankara Antlaşması, 20 Ekim 1921 tarihinde TBMM ile Fransa arasında imzalanmış olup, Türk-Fransız Cephesi'ndeki faaliyetleri durdurmayı amaçlamıştır. Bu antlaşma, asıl politik kararların Lozan Antlaşması'na bırakılmasıyla birlikte, TBMM yönetimindeki bölgenin güney sınırının taslak olarak belirlenmesi konusunda iki taraf arasında mutabakata varılmasını sağlamıştır. İngiltere, İtalya ve Yunanistan ile menfaatleri çakışan Fransa, Sevr Antlaşması'ndan üç ay önce TBMM ile ilişkilere başlayarak geçici ateşkes yapmıştır. Fransızlarla Ankara Antlaşması'nın imzalanmasıyla birlikte yeni TBMM'nin mevcudiyeti kabul edilmiş, ancak bu ilişki daha ileriye gidememiştir.

Sakarya Savaşı'nın kazanılması ve Sovyet Rusya ile Moskova Antlaşması'nın imzalanması, Türk-Fransız ilişkilerini de olumlu yönde etkilemiştir. Bu olay, Fransa ile TBMM arasında imzalanacak Ankara Antlaşması'nın zeminini hazırlamıştır. Fransız eski bakanlarından Henry Franklin Bouillon, Ankara'ya gelerek Mustafa Kemal, Dışişleri Bakanı Yusuf Kemal ve Genelkurmay Başkanı Fevzi Paşa ile görüşmelerde bulunmuştur. Fransa, daha geniş bir ayrıcalık hayaliyle görüşmelere gelmiş, ancak umduğunun altında bulunca bir süre antlaşmayı askıya almıştır. Çünkü bu sırada Yunanistan bir taarruza hazırlanmaktaydı. Sakarya Meydan Muharebesi ile Yunanlılar denize dökülünce, Fransa antlaşmayı imzalamak zorunda kalmıştır. Özellikle yeni Türk Devleti ve Misak-ı Milli sınırlarının üzerinde durulmuştur. Bu görüşmelerde ortak noktaya varılarak Ankara Antlaşması imzalanmıştır.

Ankara Antlaşması'nın Önemi

Ankara Antlaşması'nın en önemli özelliği, Fransa'nın TBMM Hükümetini resmi olarak tanıması ve İtilaf Devletleri Cephesinin bozulmuş olmasıydı. Bu antlaşma ile Türk milli egemenliğinin haklılığı bir İtilaf devleti tarafından tanınmış oldu.

Ankara Antlaşması'nın Maddeleri

  • Her iki taraf, bu antlaşmanın imzalanmasını müteakiben aralarındaki savaşın bittiğini kabul ederler. Ordular ve halk durumdan haberdar edilecektir.
  • Her iki taraf karşı tarafın esirlerini serbest bırakacak, esirlere yol paraları verilerek en yakın şehirlere bırakılacaktır.
  • Antlaşmanın imzasından en fazla iki ay sonra, 8. maddedeki sınırın kuzeyine Türk askerleri, güneyine ise Fransız askerleri çekilecektir.
  • Hatay için özel bir idare usulü tesis edilecektir. Türk dili orada resmi dil olacaktır.
  • Osmanlı sülalesinin kurucusu olan Osman Gazi'nin dedesi olan Süleyman Şah türbesi Türk malı sayılacak ve Türk Devleti asker bulundurarak türbeyi koruyabilecektir.
  • Ankara Antlaşması sonucu her iki taraf, boşaltılan arazide genel af ilan edecektir.
  • Seçilecek bir karma komisyon ile Suriye ve Türk Devleti arasındaki gümrük ilişkileri düzenlenecek, bu komisyon kurulana kadar iki taraf da hareketinde serbest kalacaktır.
  • İskenderun Körfezi'nde Payas'tan başlayarak Kilis-Çobanbeyli istasyonuna gidecek demiryolu Türkiye'de kalmak üzere, Çobanbeyli'den Nusaybin'e varacaktır. Payas ile Çobanbeyli istasyonları Suriye'de kalacaktır.
  • Türk Hükümeti ile Suriye, Kırık suyundan ortaklaşa faydalanacaktır. Suriye Hükümeti, masraflarını kendisi karşılamak üzere Fırat Nehri'nin Türk Hükümeti kısmından su alabilecektir.

Ankara Antlaşması'nın Önemi

  • Ankara Antlaşması ile güney cephesi kapanmış oldu. Böylece TBMM Hükümeti tüm ağırlığını diğer cephelere verebilecekti.
  • Hatay'ın kaybı ile Misak-ı Milli'den ilk defa taviz verilmiş oldu.
  • Ankara Antlaşması ile Suriye sınırı güvenlik altına alınmış oldu.
  • Güney illerimizdeki Ermeni meselesi de çözülmüş oldu.
  • İlk defa bir İtilaf Devleti Misak-ı Milli'yi kabul etmiş oldu.
  • İtilaf Devletleri arasında dağılmanın başlangıcı oldu.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Halil

15 Mayıs 2024 Çarşamba

burada bir düzeltme yapmak istiyorum. Hatay Misakı Milliden ikinci defa tavizi olmasılazım. bakınız Moskova Anlaşması.

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Merhaba Halil bey,

Düzeltmeniz için teşekkürler. Ancak, Hatay'ın Misak-ı Milli'den ikinci defa taviz verilmesi konusu biraz karışık. Moskova Anlaşması'na atıfta bulunmuşsunuz, ancak Hatay'ın durumu ve Misak-ı Milli ile olan ilişkisi farklı bağlamlarda ele alınabilir. Bu konuda daha fazla bilgi ve detay paylaşabilir misiniz? Böylece daha sağlıklı bir değerlendirme yapabiliriz.

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Galiçya Cephesi Sonuçları

Galiçya Cephesi Sonuçları

Erzurum Kongresi Kararları

Erzurum Kongresi Kararları

Editörün Seçtiği

TBMM nin Açılması

TBMM nin Açılması

İlginizi Çekebilir

Kuvayi-milliye nedir?

Kuvayi-milliye nedir?

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Güney Cephesi Sonuçları

Güney Cephesi Sonuçları

Ermeni Sorunu

Ermeni Sorunu

Sakarya Meydan Muharebesi

Sakarya Meydan Muharebesi

31 Mart Olayı ve Sonuçları

31 Mart Olayı ve Sonuçları

2. Balkan Savaşı Sonuçları

2. Balkan Savaşı Sonuçları

Güncel

Havza Genelgesi Maddeleri

Havza Genelgesi Maddeleri

Güncel

Cumhuriyetin İlanı 29 Ekim 1923

Cumhuriyetin İlanı 29 Ekim 1923

Güncel

Ermeni Meselesi Sebepleri ve Sonuçları

Ermeni Meselesi Sebepleri ve Sonuçları

1921 Anayasası Kabulü ve Uygulanışı

1921 Anayasası Kabulü ve Uygulanışı

Amasya Görüşmeleri Sonuçları ve Maddeleri

Amasya Görüşmeleri Sonuçları ve Maddeleri

Kurtuluş Savaşı

Kurtuluş Savaşı

İzmirin İşgali Savaşı ve Sonuçları

İzmirin İşgali Savaşı ve Sonuçları

İttihat ve Terakki Cemiyeti ve Tarihi

İttihat ve Terakki Cemiyeti ve Tarihi

Reval Görüşmeleri ve Sonuçları

Reval Görüşmeleri ve Sonuçları

Trablusgarp Savaşı Sonuçları

Trablusgarp Savaşı Sonuçları

1.İnönü Savaşı Sonuçları

1.İnönü Savaşı Sonuçları

Ankara Antlaşması Maddeleri ve Sonuçları

Ankara Antlaşması Maddeleri ve Sonuçları

Misakı İktisadi Görüşmeleri ve Maddeleri

Misakı İktisadi Görüşmeleri ve Maddeleri

Doğu Cephesi Sonuçları

Doğu Cephesi Sonuçları

Çerkez Ethem İsyanı Sebepleri ve Sonuçları

Çerkez Ethem İsyanı Sebepleri ve Sonuçları

Hicaz Yemen Cephesi

Hicaz Yemen Cephesi

İtilaf Devletleri Hangileridir?

İtilaf Devletleri Hangileridir?

Romanya Cephesi

Romanya Cephesi

Mondros Ateşkes Antlaşması Maddeleri ve Sonuçları

Mondros Ateşkes Antlaşması Maddeleri ve Sonuçları

1. Balkan Savaşı Sonuçları

1. Balkan Savaşı Sonuçları

Misakı Milli Sınırları ve Kabul Edilişi

Misakı Milli Sınırları ve Kabul Edilişi

Londra Antlaşması Maddeleri ve Sonuçları

Londra Antlaşması Maddeleri ve Sonuçları

Maarif Kongresi 15-21 Temmuz 1921

Maarif Kongresi 15-21 Temmuz 1921

Kurtuluş Savaşı Nedenleri

Kurtuluş Savaşı Nedenleri

Balkan Antantı Maddeleri ve Karaları

Balkan Antantı Maddeleri ve Karaları

Kurtuluş Savaşındaki Cepheler

Kurtuluş Savaşındaki Cepheler

2. İnönü Savaşının Sonuçları

2. İnönü Savaşının Sonuçları