Ermeni Meselesi Sebepleri ve Sonuçları
20 Temmuz 2024

Ermeni Meselesi Sebepleri ve Sonuçları

Ermeni Meselesi

Yüzyıllar boyunca Osmanlı İmparatorluğu'nun hakimiyetinde yaşamış olan Ermeniler, 1915 yılında Taşnak ve Hınçak adlı çeteler oluşturarak Doğu Anadolu'daki Türk köylerine saldırmış ve buradaki köylüleri katletmiştir. Bu Ermeni isyancılarının hedefi, Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı ve Almanlara karşı savaşan İngiliz, Fransız, Arap ve Rus askerlere destek vermekti. Ruslar ve Fransızlar, Ermenileri ikna edebilmek için Osmanlı İmparatorluğu'nun yerine "Büyük Ermenistan" adlı bir devletten bahsetmiştir. Bu devleti gerçekleştirmek amacıyla Ermeniler Osmanlılara karşı ayaklanmış ve çoğunluğu Türkler ile Kürtler olmak üzere 523.000 Osmanlı vatandaşı katledilmiştir.

Ermeni ölü sayısı tam olarak bilinmemektedir. Bazı kaynaklar 1.5 ve 2 milyon arasında Ermeninin öldüğünü belirtmiştir. O tarihte Ermenileri Bizans'ın zulmünden kurtaran ve onlara insanca yaşam hakkı veren Selçuklu Türkleri olmuştur. Fatih Sultan Mehmet döneminde ise Ermenilere din ve vicdan özgürlüğü en üst derecede verilmiş, Ermenilere din ve sosyal faaliyetlerini idare etmeleri için Ermeni Patrikliği kurulmuştur. Osmanlı hakimiyetinde olan Ermeniler, dini vazifelerini tam bir özgürlük içinde yerine getirirken, kendi din adamlarını da yine kendilerinin tayin etmesine izin verilmiştir. Ermeniler, Osmanlı İmparatorluğu'na isyan eden son Hristiyan millet olarak adlandırılmıştır.

Tarihsel Arka Plan

Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Kafkasya'nın güneyinde bir Ermenistan Devleti kurulmuştur. İtilaf Devletleri, Mondros Ateşkes Anlaşması'nın 24. maddesi ile Doğu Anadolu'yu Ermenilere vermek için plan yapmıştır. Sevr Antlaşması ile de Doğu Anadolu'da büyük bir Ermeni Devleti kurulması kararlaştırılmıştır. Bu arada Ermeni askerleri ve çeteleri cesaret alarak 1920'de Anadolu'ya karşı yeniden saldırıya geçmişlerdir. Fakat Türk ordusu, Sarıkamış ve Kars'ı kurtararak bu saldırıları püskürtmüştür. Savaşırken savunmasız insanları öldürmenin ne kadar acı verdiğini anlayan Ermeniler barış çağrısı yapmışlardır. Her iki taraf için Gümrü Antlaşması imzalanmıştır. "2 Aralık 1920"deki bu antlaşma, TBMM Hükümeti'nin ilk askeri ve siyasi başarısı olmuştur. Ermeniler, bu antlaşmaya yönelik Doğu Anadolu'ya ait toprak isteklerinden vazgeçmişlerdir. Bunun sonucunda Ermeni meselesi çözüme ulaşmıştır. Gümrü Antlaşması ile çizilen doğu sınırı, ardından Sovyetler Birliği ile imzalanan Moskova Antlaşması ile son şeklini almıştır.

Ermeni İsyanı ve Katliamlar

Berlin Antlaşması'nın imzalandığı dönemde, Ermeni meselesi iki yönde gelişmiştir. İlk olarak, Batılı devletlerin Osmanlı İmparatorluğu üzerindeki baskı ve müdahaleleri artmıştır. İkinci olarak, Anadolu, Suriye ve Rumeli'de yaşayan Ermeniler, Anadolu'nun değişik yerlerinde, özellikle Doğu Anadolu ve Kilikya'da yeraltında örgütlenerek silahlanmıştır. Bu isyanların Osmanlı kuvvetlerince durdurulması, dünya kamuoyuna "Müslümanlar Hristiyanları katlediyor" propagandasıyla aktarılmış ve Ermeni meselesi giderek uluslararası bir mesele niteliği kazanmıştır. Ermeniler, Türk halkına en büyük zararı, Birinci Dünya Savaşı sırasında giriştikleri katliamlarda vermiştir. Bu savaşta Ermeniler, Ruslar hesabına casusluk yaparak, seferberlik gereği olan askere alınma çağrısını reddetmiş, askerden kaçmış ve silahlarıyla Rus ordusunun tarafına geçerek "vatana ihanet" suçunu işlemişlerdir. Tarih, Anadolu'da katledilenlerin Ermeniler değil Türkler olduğunu açıkça yazmıştır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Galiçya Cephesi Sonuçları

Galiçya Cephesi Sonuçları

Sivas Kongresi

Sivas Kongresi

Ermeni Sorunu

Ermeni Sorunu

İlginizi Çekebilir

Çanakkale Cephesi

Çanakkale Cephesi

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Atatürkün Ankaraya Gelişi

Atatürkün Ankaraya Gelişi

Amasya Genelgesi Maddeleri

Amasya Genelgesi Maddeleri

Kurtuluş Savaşı

Kurtuluş Savaşı

2. İnönü Savaşı

2. İnönü Savaşı

Kuvayi-milliye nedir?

Kuvayi-milliye nedir?

Güncel

Londra Konferansı

Londra Konferansı

Güncel

Misakı Milli Sınırları ve Kabul Edilişi

Misakı Milli Sınırları ve Kabul Edilişi

Güncel

İzmir'in İşgali

İzmir'in İşgali

Doğu Cephesi Sonuçları

Doğu Cephesi Sonuçları

1. Balkan Savaşı Sonuçları

1. Balkan Savaşı Sonuçları

Manda ve Himaye Nedir?

Manda ve Himaye Nedir?

Kütahya Eskişehir Savaşı ve Sonuçları

Kütahya Eskişehir Savaşı ve Sonuçları

Havza Genelgesi Maddeleri

Havza Genelgesi Maddeleri

Halifeliğin Kaldırılması (3 Mart 1924)

Halifeliğin Kaldırılması (3 Mart 1924)

Misakı İktisadi Görüşmeleri ve Maddeleri

Misakı İktisadi Görüşmeleri ve Maddeleri

Alaşehir Kongresi Kararları

Alaşehir Kongresi Kararları

Erzurum Kongresi Kararları

Erzurum Kongresi Kararları

Amiral Bristol Raporu Önemi ve Maddeleri

Amiral Bristol Raporu Önemi ve Maddeleri

Sevr Antlaşması Maddeleri ve Sonuçları

Sevr Antlaşması Maddeleri ve Sonuçları

Musul Sorunu Nedir ve Nasıl Sonuçlanmıştır?

Musul Sorunu Nedir ve Nasıl Sonuçlanmıştır?

Balkan Devletleri Listesi

Balkan Devletleri Listesi

Reval Görüşmeleri ve Sonuçları

Reval Görüşmeleri ve Sonuçları

İstanbulun Kurtuluşu

İstanbulun Kurtuluşu

Balkan Savaşları Balkan Savaşı ve Sonuçları

Balkan Savaşları Balkan Savaşı ve Sonuçları

Paris Barış Konferansı ve Maddeleri

Paris Barış Konferansı ve Maddeleri

Mudanya Ateşkes Antlaşması

Mudanya Ateşkes Antlaşması

Ermeni Meselesi Sebepleri ve Sonuçları

Ermeni Meselesi Sebepleri ve Sonuçları

Lozan Barış Antlaşması ve Maddeleri

Lozan Barış Antlaşması ve Maddeleri

Sakarya Meydan Muharebesi

Sakarya Meydan Muharebesi

Batı Cephesi Sonuçları

Batı Cephesi Sonuçları

Büyük Taaruz Nedir?

Büyük Taaruz Nedir?

1921 Anayasası Kabulü ve Uygulanışı

1921 Anayasası Kabulü ve Uygulanışı