Halifeliğin Kaldırılması Halifeliğin kaldırılması (3 Mart 1924), Osmanlı Hanedanı elinde bulunan halifelik sıfatının yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti tarafından kaldırılması olayıdır. Bu, devletin laikleştirilmesi konusunda atılan en önemli adımlardan biridir. "Halife" sözcüğü, Arapça bir kelime olup Hz. Muhammed'in dünya işlerine vekalet etme anlamında kullanılır. Halifelik ya da Hilafet, İslami siyasi yönetimine verilen addır. Halifelik makamı Yavuz Sultan Selim'in Memlük Devleti'ne son vermesiyle Osmanlı Devleti'ne geçmiştir. Halifelik Makamının Önemi Halifelik makamının birleştirici gücü ve fonksiyonu olması beklenir. Çoğu zaman aynı anda birkaç devlette görülmüştür. Bazı devletler, başka bir devletteki halifeyi tanımayarak kendi halifesini ilan etmiştir. En önemli sorun ise hilafet makamının kaldırılmadığı sürece Türkiye Cumhuriyeti'nde yapılması gereken zorunlu inkılapların önünde bir engel olarak görülmesiydi. Halifeliğin Kaldırılmasını Hazırlayan Sebepler Saltanatın kaldırılması ve IV. Mehmet'in (Padişah Vahdettin) İstanbul'dan sınır dışı edilmesinin ardından TBMM'nin seçmiş olduğu Abdulmecit Efendi, eski rejimi savunanların tek ve son umudu haline gelmişti. Abdulmecit Efendi, imzasını "Halif-i Müslimin" olarak atması kararlaştırılmışken, ileride hanlık iddiasında bulunabileceğine işaret eden "Halife Abdulmecit bin Abdulaziz Han" olarak atmaya başlamıştı. Cuma selamlığına Fatih'in kıyafeti ve başındaki sarıkla çıkmak istedi. Yeniden törenler düzenlemeye ve demeçler vermeye başladı. Bunun üzerine birçok İslam devleti kendisine bağlılığını bildirdi ve kendini İslam'ın önderi olarak görmeye başladı. Bu durumdan rahatsız olan Mustafa Kemal, İzmir'deki ordu tatbikatı sırasında ordu komutanlarına düşüncesini açıklayarak halifeliğin kaldırılmasını meclis gündemine getireceğini belirtti. Halifeliğin Kaldırılması 1 Mart 1924 tarihinde yapılan bütçe görüşmelerinde Halifeliğe ayrılacak ödeme konusu gündeme getirildikten sonra, 3 Mart 1924'te kabul edilen yasa ile halifelik kaldırıldı. İleride hilafet konusunda hak iddia etmemeleri için Osmanlı hanedanı üyelerinin de yurt dışına gönderilmelerine karar verildi. 5 Mart 1924 sabahı Abdulmecid Efendi ailesi ile birlikte Türkiye topraklarından ayrıldı. Halifeliğin Kaldırıldığı Gün Alınan Diğer Kararlar
Halifeliğin Kaldırılmasının Sonuçları
|
){kind=link}